دنیای بورس: برآیند تغییرات شاخص کل بازار سهام در ۳ روز ابتدایی هفته ۲۱۵۹ واحد در مسیر مثبت بوده است؛ با این حال حجم اندک معاملات در قیاس با هفته‌ها و ماه‌های پیشین نشان از آن دارد که فضای کلی معاملات سهام تا حدودی دچار تعلیق و انتظار برای تعیین تکلیف شده است.
قوت نوسان‌گیری در واپسین روزهای مانده به تحریم
در معاملات روزهای اخیر بیشتر شاهد رفتارها و حرکت‌های گروهی به منظور نوسان‌گیری هستیم (حرکتی که آن را رفتار رمه‌ای نیز می‌خوانند). در چنین شرایطی شتاب صعود یا نزول روزانه در معاملات سهام معمولا زیاد است؛ اما پایداری در مرزهای قیمتی دیده نمی‌شود و با برخورد به کف یا سقف‌های قیمتی شاهد برگشت روند هستیم. به طور کلی این نوسانات غیر قطعی و مقطعی، انتظار برای رسیدن یک سیگنال تعیین کننده را بازتاب می‌دهد. فرا رسیدن روز ۱۳ آبان و برخورد با قطعیت می‌تواند خود در شکلی از تعیین تکلیف عمل کند.
۱۳ آبان بازار سهام را به کدام سمت خواهد برد؟
نحوه برخورد بورس با دور دوم تحریم‌ها، امری است که پیچیدگی‌های خاصی را با خود به همراه دارد. فضاسازی‌های شکل گرفته نشان می‌دهد در کوتاه‌مدت جای نگرانی بیش از اندازه در رابطه با اثرگذاری تحریم‌ها وجود ندارد. اما در بلندمدت تکیه این بر این رویه و این چشم‌انداز می‌تواند آسیب‌زا باشد.
در این میان فعالان عرصه‌های مختلف همچنان منتظر پرده‌برداری از نقشی هستند که دیگر کشورهای عضو برجام متعهد به بازی آن شده‌اند. رونمایی از سیستم مالی اروپا برای حفظ مبادلات با ایران از جمله سیگنال‌های تعیین‌کننده‌ایست که می‌تواند آرامش نسبی را به فضای اقتصادی کشور و به تبع آن به فضای عمومی تزریق کند.
در این بین نیم‌نگاهی به تحرکات سایر بازارها می‌تواند فضای انتظاری جامعه را تحلیل‌پذیرتر نماید.
عوامل اثرگذار بر معاملات امروز/ افزایش نرخ گاز مصرفی فولادسازان
از جمله اخبار اثرگذار بر معاملات امروز را می‌توان به افزایش نرخ گاز مورد مصرف شرکت‌های فولادساز نسبت داد. اخبار منتشره از تصمیم هیات دولت در واریز درآمدهای حاصله از افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و همچنین گاز مصرفی فولادسازان به حساب ذخیره هدفمندسازی یارانه‌ها خبر می‌دهد. امری که قدمی دیگر در جهت حذف رانت‌های موجود است و گام مثبتی تلقی می‌شود.
لازم به ذکر است افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها پیش از این قطعی شده بود (و البته واکنش شدید بازار سهام را در پی داشت)؛ اما افزایش نرخ گاز برای فولادسازان نیز هزینه چندانی را بر این شرکت‌ها تحمیل نخواهد کرد. پیش از این مدیرعامل فولاد خوزستان نیز در رابطه با تاثیر اندک این موضوع بر سودآوری این شرکت‌ها توضیح داده بود. باید در نظر داشت هنگامی که وزارت صمت نهایتا تصمیم به حذف سقف رقابت در معاملات محصولات فولادی در بورس کالا گرفت، عنوان کرد در صورت رشد قابل توجه قیمت این محصول به حذف یارانه‌های این صنعت اقدام خواهد کرد.
عرضه‌های مهم امروز در بورس کالا
جلسه دادوستدهای امروز بورس کالا با عرضه محصولات مسی و شمش روی در گروه محصولات صنعتی پیگیری می‌شود. قیمت پایه دو محصول کاتد و مفتول مس معادل دلاری در سطح ۱۰۳۰۰ تومان دارد و این مساله می‌تواند مجددا به عقب‌نشینی تقاضا برای این محصولات منجر شود.
در چند جلسه اخیر همواره معامله این محصولات در قیمت پایه صورت گرفته و حجم تقاضای موجود برای آنها کمتر از حجم عرضه شده است.
در گروه پتروشیمی نیز شاهد عرضه محصولات شیمیایی خواهیم بود. در معاملات این گروه نیز تغییر مبنای نرخ دلاری در بورس کالا، اثر قابل‌ملاحظه‌ای در تعیین قیمت‌های پایه این هفته داشته است. پتروشیمی‌های فناوران، شازند، خراسان، مارون، جم، امیرکبیر و کرمانشاه از عرضه‌کننده‌های بورسی امروز هستند.
افت قیمت های جهانی و رشد شاخص دلار
روند افت قیمت نفت در بازارهای جهانی همچنان ادامه دارد. در آخرین معاملات روز گذشته قیمت هر بشکه نفت برنت به ۷۶ و قیمت هر بشکه نفت تگزاس به ۶۶ دلار رسیده است. این سطوح کمترین قیمت نفت در بازه ۲ ماهه را نشان می‌دهد.
در رابطه با فلزات پایه نیز رشد شاخص دلار سبب شد تا این کامودیتی‌ها روزی به رنگ قرمز را پشت سر بگذارند. در پایان معاملات روز گذشته قیمت هر تن روی در سطح ۲۵۴۷، هر تن مس ۶۰۲۵ و هر تن آلومینیوم کمتر از ۲۰۰۰ و در سطح ۱۹۶۶ دلار قرار بگیرد. این قیمت‌ها در ابتدای معاملات امروز با تغییر خاصی همراه نشده‌اند.
رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: برخی از منابع خبری مدعی‌اند تحرک‌های برخی نمایندگان کنگره آمریکا برای تصویب قانونی که براساس آن دولت را ملزم می‌کند دسترسی ایران به سیستم‌های مالی بین‌المللی را قطع و راه‌هایی را برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران باز کند. پیش‌تر هم نشریه فایننشال تایمز مدعی بود هیچ‌یک از کشورهای اروپایی حاضر به میزبانی ساز و کار مالی ویژه‌ای که قرار است برای تسهیل روابط مالی میان ایران و اتحادیه اروپا ایجاد شود، نیستند. این در حالی است که محمد جواد ظریف؛ وزیر خارجه در گفت‌گویی تاکید کرده سازوکار مالی اتحادیه اروپا در راستای ادامه فعالیت‌های تجاری و اقتصادی با ایران در چند روز آینده رونمایی و عملیاتی خواهد شد.
همزمان با نزدیک شدن به دور دوم تحریم‌ها که به گفته مقام‌های رسمی قرار نیست اتفاق جدیدی بیفتد، پکن هم چند روز به دنبال احتمال قطع روابط بانکی با تجار ایرانی، از برنامه ایجاد یک سیستم جدید برای ادامه همکاری‌های مالی با تهران خبر داد. منابع موثق پکن اعلام کردند: سیستم جایگزینی در حال راه اندازی و تاسیس است و کارشناسان دو کشور تاکنون چندین نشست در مورد جزییات آن برگزار کرده اند. با توجه به اینکه بانک کونولون به دلیل فشارهای آمریکا اعلام کرده، روابط بانکی با ایران را از اول نوامبر تضمین نمی‌کند، این سیستم جایگزین بانک کونلون می‌شود.
در همین حال رویترز گزارش داده که وزیر خارجه کره جنوبی در تماس تلفنی با وزیر خارجه آمریکا خواستار دریافت معافیت (در خرید نفت و میعانات گازی ایران) شده است. شواهد حاکیست احتمالا ترامپ به کره‌ای‌ها معافیت بدهد. شبکه خبری CNBC در گزارشی نوشت: به رغم نزدیک شدن دور دوم تحریم‌های آمریکا، ایران همچنان بین 1.7 تا 1.9 میلیون بشکه نفت در روز می فروشد. در خبر دیگری اما دانمارک در اعتراض به آنچه برنامه‌ریزی ایران برای حمله در خاک دانمارک توصیف کرد، سفیر خود را از تهران فراخواند. پلیس دانمارک بدون ارایه هیچ مستنداتی عوامل منتسب به ایران را به حمله به یک فرد در خاک این کشور متهم کرد.
در داخل نیز به گفته مقام‌های سازمان بورس و اوراق بهادار به زودی اصلاحاتی در دستور العمل نحوه انجام معاملات و توقف نمادها ابلاغ می‌شود. حسن امیری؛ معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در این خصوص گفته اصلاحاتی در دستور العمل نحوه انجام معاملات و توقف نمادها در حال نهایی شدن است که به زودی ابلاغ می‌شود.
ب) صنایع: به گزارش رویترز، شرکت مهندسی و ساخت هیوندای کره جنوبی قراردادی به ارزش ۵۲۱ میلیون دلار را برای ساخت یک مجتمع پتروشیمی در ایران لغو کرد. این شرکت دلیل لغو قرارداد را عدم توانایی تهران برای تامین بودجه پروژه به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران اعلام کرده است. دور نخست تحریم‌ها از مردادماه آغاز شده و قرار است دور تازه تحریم‌ها که شامل صادرات نفت و گاز ایران می‌شود از ۱۳ آبان شروع شود.
بنابر آمار اعلامی وزارت صنعت، معدن و تجارت، تیراژ خودروهای تجاری در کشور در نیمسال نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 1.1درصد افزایش داشت. زیرمجموعه‌های تجاری‌ساز سایپا توانسته‌اند تا پایان شهریور امسال دو هزار و ۱۸۴ دستگاه محصول را در خانواده کامیون به تولید برسانند و روند تولید را حدود ۶۳ درصد افزایش دهند.
زیرمجموعه تجاری‌ساز ایران خودرو نیز موفق شده تیراژ گروه کامیون را از ۱۰ دستگاه در ۶ ماه ابتدایی سال گذشته، به ۷۸۴ دستگاه در مدت مشابه سال‌جاری برساند. بنابر آمار اعلامی، ۳ هزار و ۷۴۵ دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده نیز در نیمسال نخست ۹۷ توسط بخش خصوصی به تولید رسید و بیشترین آن متعلق به گروه بهمن و زیرمجموعه‌هایش است.
در همین حال فرهاد دژپسند؛ وزیر جدید اقتصاد با برشمردن برخی اولویت‌های این وزارتخانه در دور جدید فعالیتش، از افزایش توان تسهیلات‌دهی بانک‌ها به عنوان یکی از برنامه‌های اصلی نام برد.
ج) شرکت‌ها: برخی منابع خبری از فروش بلوک 31.6 درصدی فولاد اکسین خوزستان به قیمت 460 میلیارد تومان به گروه فولاد مبارکه اصفهان خبر می‌دهند. در همین حال مازیار بیگلو؛ سخنگوی انجمن قطعه‌سازان نیز با اشاره به عدم تامین قطعات سی کی دی برای تولید خودروهای رنو تاکید کرد: با اتمام این قطعات، امکان تولید ساندرو دیگر وجود ندارد.
بانک سامان به منظور تسهیل در واردات دارو و تجهیزات پزشکی تسهیلات ارزی کوتاه‌مدت پرداخت می‌کند. مجید مشلعچی؛ مدیرعامل بیمه کوثر نیز عنوان کرد: «کوثر» برای ورود به بازار اتکایی افزایش سرمایه را در دستور کار دارد. بیمه ما هم که در ۶ ماه ابتدای سال‌جاری سودخالص ۱۷۷ درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته به ثبت رسانده بود، در مهرماه نیز با ثبت درآمد 12.2 میلیارد تومانی صرفا از محل بازده پرتفوی سهام، روند سودآوری خود را با شتاب فزاینده‌ای ادامه می‌دهد.
مازیار حسینی؛ مدیرعامل شرکت بین‌المللی توسعه ساختمان هم از انجام اقدام‌های زیربنایی در ساختار این شرکت خبر داد.
