افت دسته جمعی پالایشی‌ها
سهام شرکت‌های پالایشی در معاملات امروز با فشار فروش قابل توجه تا کف قیمتی روزانه معامله شدند. در خصوص نمادهای پالایشی در تحلیل‌های پیشین «دنیای بورس» به انتظار برای رشد سودآوری این شرکت‌ها در عملکرد 9 ماهه اشاره شده بود. در این میان دو نکته باید مورد توجه قرار گیرد. نخست این‌که پیش‌بینی پیشین «دنیای بورس» بدون لحاظ سطوح بالای قیمتی نفت در هفته‌های گذشته بود و بر این اساس اصلاح کنونی قیمت نفت نیز اثر چندانی بر رویه تحلیل آورده شده ندارد. نکته دوم نیز در خصوص اثر واقعی افت شدید قیمتی نفت بر سودآوری شرکت‌های پالایشی است. در مسیر نزول قیمت نفت به طور معمول باید در انتظار افزایش کرک اسپرد شرکت‌های پالایشی بود با این حال ریزش مداوم قیمتی می‌تواند با کوچک‌تر کردن کیک سودآوری (مبلغ سود) بر انتظارات فشار وارد کند.
با قیمت‌های کنونی نفت نیز نمادهای پالایشی همچنان در مدار تحلیل‌های پیشین پیشروی خواهند کرد. از سوی دیگر اما هراس از افت بیش از پیش قیمت نفت در بازار جهانی همچنان وجود دارد. در این خصوص کارشناسان بازارهای جهانی به کاهش شدت التهاب نفت امیدوار هستند با این حال در عدم قطعیت نمی‌توان اطمینان چندانی به روند آتی شاخص بازارهای کالایی داشت؛ همان‌طور که افت روزهای اخیر مازاد بر انتظارات موجود بود در شرایط کنونی نیز نمی‌توان با قطعیت در این خصوص صحبت کرد. با این حال در صورتی‌که نفت در مسیر نزولی متوقف شود (با توجه به وضعیت کنونی اقتصاد جهانی احتمال توقف نزول قیمتی نفت وجود دارد) می‌توان گفت باید در انتظار افزایش تقاضا در نمادهای پالایشی همگام با انتظار برای انتشار عملکرد 9 ماهه این شرکت‌ها بود.
در شرایط کنونی بهای هر بشکه نفت خام برنت به 62.61 دلار رسیده است. این کاهش ناگهانی منجر به ایجاد فشارفروش از سوی حقیقی‌ها در تمامی نمادهای پالایشی شده است. در این میان پالایش نفت اصفهان بیشترین میزان کاهش را در بین همگروهیهای خود تجربه کرد و به این ترتیب بیشترین اثر منفی را بر شاخص کل برجای گذاشت. در کنار «شپنا»، نمادهای «شبندر»، «شتران» و «شبریز» نیز در فهرست نمادهای اثرگذار بر افت شاخص ایفای نقش می‌کنند.
سیگنال منفی بازار جهانی به فلزی‌ها
همگام با افت قابل توجه بهای فلزات اساسی در بازارهای جهانی، نمادهای فلزی در بورس تهران نیز مسیر کاهشی را در پیش گرفتند. نزول قیمت مس به سطوح 6750 دلاری افت قیمت نمادهای «فملی» و «فباهنر» در صنعت مس را به دنبال داشت. «فملی» در معاملات امروز بیشترین نقش را در افت شاخص کل ایفا کرد. در خصوص شرکت ملی مس ایران بار دیگر توصیه می‌شود به تحلیل‌های پیشین «دنیای بورس» مراجعه کنید. شاید عدم ریزش شدید قیمتی «فملی» ذهن فعالان بازار را به خود مشغول کرده باشد. دو علت برای عدم واکنش هیجانی و همچنین حضور تقاضا در سهام شرکت ملی مس ایران وجود دارد. نخست باید به انتظار برای بازگشت احتمالی قیمت مس با توجه به حمایت تقاضا و ضعف عرضه اشاره کرد. دومین موضوع نیز به پتانسیل ملی مس در افزایش تولید کاتد مربوط می‌شود. در ادامه سعی می‌شود تحلیلی از اثر رشد تولیدات احتمالی کاتد بر سودآوری ملی مس ایران ارائه شود. البته این موضوع همچنان به طور کامل در این شرکت مشاهده نشده است اما این امید وجود دارد که در آینده‌ای نزدیک اثر واقعی رشد تولید محصول نهایی در این شرکت به صورت کامل مشاهده شود.
از میان فلزی‌ها، نمادهای متعلق به گروه روی بیشترین افت قیمتی را تجربه کردند. در معاملات روز گذشته بازارهای جهانی، بهای هر تن فلز روی به 3370 دلار رسیده است. به تبع این کاهش قیمت، «فاسمین» و «فرآور» دو نماد مطرح صنعت روی، از آغاز معاملات امروز با صف فروش همراه شدند. در ادامه اما با افزایش تقاضا این نمادها از محدوده صف فروش فاصله گرفتند. معاملات «فزرین» دیگر نماد متعلق به گروه روی نیز در محدوده منفی قیمتی در حال انجام است.
در سوی دیگر معاملات نمادهای فولادی در غیاب لیدر (فولاد) در حال انجام است. نمادهای این گروه نیز در جدال عرضه و تقاضا مسیر کم‌نوسانی را در پیش گرفته‌اند. این در حالی است که فولاد مبارکه به دلیل تعدیل 26 درصدی سود هر سهم متوقف شد. براساس گزارش شفاف سازی، سود هر سهم «فولاد» از 546 ریال به 686 ریال تغییر یافت. «دنیای بورس» به انتظار برای رشد سودآوری این شرکت در روز قبل از ارائه شفاف‌سازی فولاد مبارکه اشاره کرده بود. گزارش ذره‌بین روی انتظارات 97 «فولاد» عنوان گزارش اخیر «دنیای بورس» از بررسی میزان سودآوری فولاد مبارکه در سال جاری و در سال مالی 97 است.
در گروه معدنی‌ها معاملات دو نماد «کگل» و «کچاد» از میان سنگ آهنی‌ها با رشد اندک قیمتی همراه بود و در سایر نمادهای گروه معدنی شاهد فشار فروش و افت قیمتی نمادها بودیم. نمادهای سنگ آهنی در آستانه ورود به سال جدید باید به صورت دقیق‌تر بررسی شوند.
افت قیمتی نمادهای پتروشیمی
در گروه محصولات شیمیایی، «تاپیکو» به مدد رشد نسبی تقاضا توانست در مدار مثبت مورد معامله قرار گیرد. این در حالی است که سایر نمادهای این گروه تحت فضای منفی حاکم بر معاملات امروز، با افت قیمت همراه هستند.
در گروه متانولی‌ها، افت قیمت متانول به سطوح 386 دلاری قابل توجه است. بهبود نسبی عرضه متانول به بازار چین در کنار افت تقاضا برای این محصول به دلیل نزدیکی به تعطیلات سال نو این کشور از دلایل افت قیمت متانول در هفته گذشته به شمار می‌رود. بر این اساس، پتروشیمی زاگرس از ابتدای معاملات امروز تحت فشار ناشی از شناسایی سود قرار گرفت و با افت قیمت بالای 2 درصد همراه شد. پتروشیمی خارک نیز به دلیل فشار فروش از سوی معامله‌گران در محدوده منفی قیمتی معامله شد و در کنار سایر نمادهای اثرگذار بر افت شاخص کل قرار گرفت. این در حالی است که «شفن» برخلاف همگروهیهای خود با رشد قیمت سهم همراه شده است.
در گروه اوره‌سازان، معاملات نمادهای «شپدیس» و «کرماشا» به علت وجود تقاضا از سوی معامله‌گران در مدار مثبت قیمتی در حال انجام است. در شرایط کنونی قیمت اوره در بازارهای جهانی با رشد ملموس قیمتی به 261 دلار رسیده است. سایر نمادهای اوره‌ای در معاملات امروز افت قیمت را تجربه می‌کنند. همان‌طور که اثر افت قیمت جهانی بر دیگر گروه‌ها مشاهده می‌شود احتمالا باید در انتظار اثر منفی افت احتمالی قیمت اوره و متانول در هفته‌های آینده بر سهام شرکت‌های این گروه‌ها بود. البته این موضوع به شدت به روند نرخ دلار وابسته است. کف قیمتی که اوره و متانول در افت احتمالی در هفته‌های آینده خواهند داشت در روند قیمتی سهام نمادهای این گروه بسیار اثرگذار خواهد بود. بر این اساس معامله‌گران باید این موضوع را در خرید سهام شرکت‌های این گروه مورد توجه قرار دهند.
