علی مرتضوی تحلیلگر شرکت بین المللی آلپاری
در بازار آتی نیویورک بهای هر بشکه نفت خام وست تگزاس در ساعات بامدادی از پله 63 دلار شروع به بالا رفتن کرد و بعد از ظهر امروز از 64 دلار هم عبور کرد و هم اکنون با ثبت رشد 1.6 درصدی در بازه 64 دلار و 58 سنت داد و ستد می‌شود که بالاترین قیمت نفت آمریکا در سه سال گذشته است.
ترامپ و برجام
روز جمعه موعد اعلام سه ماهه برای تمدید لغو تحریم‌های اقتصادی ایران توسط کاخ سفید است. در چند روز گذشته تعداد زیادی از شخصیت‌های نظامی و سیاسی در آمریکا با اعلان نامه‌ها، بیانیه‌ها و نامه‌های سرگشاده و به طرق مختلف خواهان تمدید بی چون و چرای لغو تحریم‌ها از سوی آقای ترامپ شده‌اند، این در شرایطی است که قدرت‌های جهانی و سایر طرف‌های توافق هسته‌ای با ایران مشترکا و بطور قاطع از این توافق حمایت می‌کنند و آمریکا هیچ دلیلی برای نقض این توافق ندارد. علیرغم این موارد برخی رسانه‌ها اشاره به این دارند که آقای ترامپ در گفتگوهای خصوصی نسبت به تمدید لغو تحریم‌ها اظهار بی‌میلی کرده است و همین امر سرمایه‌گذاران را در بازار نفت بر آن داشته تا با چشم‌هایی بازتر از گذشته به کاخ سفید در روز جمعه نظر کنند. هرچند بسیار دور از نظر و بعید است که آمریکا بدون دلیل موجه تنها به خواسته آقای ترامپ، لغو تحریم‌ها را تمدید نکند، ولی هرچه به زمان اعلام نظر کاخ سفید نزدیک می‌شویم، بازار هم ملتهب‌تر می‌شود. به همین دلیل می‌توان گفت که مهم‌ترین دلیل افزایش بهای نفت طی امروز، پنجشنبه انتظار بازار برای اعلام نظر کاخ سفید و تمدید دوباره لغو تحریم‌های اقتصادی علیه ایران است.
نفت 80 دلاری؟
آتش بازار در پایان دومین هفته ژانویه از جایی شعله ور شد که بانک سیتی گروپ از احتمال رسیدن نفت به 80 دلار خبر داد. این بانک بزرگ در گزارشی تحلیلی که روز سه‌شنبه منتشر شد، به شرایط نفت در کوتاه‌مدت پرداخت. بر اساس یادداشتی کوتاه که در این گزارش آمده کارشناسان سیتی گروپ بر این نظرند که تنش‌های سیاسی در منطقه خاورمیانه می‌تواند قیمت نفت را وارد بازه 70 تا 80 دلار نماید، زیرا محدود شدن عرضه جهانی با توجه به ادامه فریز تولید از سوی اوپک و نوپک، و نزدیک شدن بازار به رفع مازاد عرضه، موجب شده تا هرگونه مسئله در عرضه کنونی اخلال هرچند موقت ایجاد نماید و قیمت‌ها را تحریک کند. با این حال بانک گلدمن ساکس در گزارش تحلیلی دیگری از آینده نفت، اذعان داشته که با بالاتر رفتن قیمت‌ها از 70 دلار بار دیگر باید انتظار ورود تولیدکنندگان شیل را به بازار داشت. سال گذشته تولید بی‌امان نفت توسط تولیدکنندگان شیل موجب غرق شدن قیمت‌ها در بازه کمتر از 45 دلار شده بود.
نگاهی تفصیلی به گزارش سازمان اطلاعات انرژی
عصر روز چهارشنبه، گزارش سازمان اطلاعات انرژی ایالات متحده در خصوص موجودی نفت این کشور منتشر شد که از کاهش ذخایر نفت خبر می‌دهد. بر اساس این گزارش میزان تولید انواع فراورده‌های نفتی که توسط پالایشگاه‌ها صورت می‌گیرد در هفته منتهی به پنجم ژانویه یعنی اولین هفته از سال 2018 میلادی بطور متوسط روزانه 17 میلیون و 300 هزار بشکه بوده است که 285 هزار بشکه کمتر از میانگین هفته قبل از آن است. داده‌ها نشان می‌دهد که ظرفیت فعال کنونی برای پالایشگاه‌های مستقر در خاک آمریکا 95.3 درصد است. کاهش تولید بنزین نیز در بخش دیگری از این گزارش تصریح شده که بطور متوسط تولیدات را به 9.5 میلیون بشکه در روز رسانده است.
همچنین میزان واردات نفت ایالات متحده نیز در هفته قبل روزانه 7 میلیون و 700 هزار بشکه بوده که 308 هزار بشکه کاهش هفتگی را نشان می‌دهد. در طول چهار هفته اخیر واردات نفت آمریکا بالاتر از 7.9 میلیون بشکه بوده و این رقم کمترین مقدار در یک ماه اخیر تلقی می‌گردد.
البته مهم‌ترین قسمت گزارش در خصوص ذخایر تجاری نفت حاکی از ادامه کاهش موجودی‌ها است. طبق این گزارش مجموع ذخایر نفت (به استثنا ذخایر استراتژیک که اعلام نمی‌شود) با افت 4.9 میلیون بشکه‌ای به 419.5 میلیون بشکه رسیده است. این در حالی است که پیش‌بینی‌ها در انتظار کاهشی معادل 3 میلیون و 890 هزار بشکه بود. با وجود اینکه تعطیلات در کاهش میزان عرضه تاثیر داشته است ولی در نهایت داده‌های این گزارش نشان می‌دهد که میزان کاهش ذخایر نسبت به مدت مشابه در سال‌های قبل بیشتر شده است. با این داده‌ها، میزان ذخایر برای هشتمین هفته پیاپی کاهش بیش از میزان پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد، در حالی که بطور متوسط تولید روزانه نفت آمریکا در طول این مدت در حال افزایش بوده است.
گزارش هفتگی موسسه نفت آمریکا و انفجار تقاضا
ماجرای نفت در همین جا به پایان نمی‌یابد. روشن است که حلقه مفقوده پازلی که با افزایش تولید، میزان ذخایر در آن کاهش می‌یابد، افزایش تقاضاست. مهم‌ترین شاخصی که برای اندازه‌گیری قدرت تقاضا در حال حاضر وجود دارد، میزان موجودی نفت، بنزین و سایر فراورده‌های نفتی است که توسط موسسه نفت آمریکا منتشر می‌شود. گزارش هفتگی این موسسه در آخرین شماره خود که روز سه‌شنبه عصر منتشر شد، نشان داد که سطح موجودی نفت به شدت کاهش یافته است. میزان افت موجودی نفت خام در حالی که پیش‌بینی می‌شد حدود 3 میلیون و 900 هزار بشکه باشد، از 11 میلیون و 190 هزار بشکه هم گذشت تا سوخت کافی را برای پرواز قیمت‌ها فراهم کند. بر این اساس کاهش موجودی نفت خام بار دیگر پس از هفته گذشته که کمتر از پیش‌بینی‌ها رقم خورده بود، از انتظارات پیشی گرفت تا امیدواری‌های تحلیلگران را به عنوان علامت رشد تقاضا در بزرگترین اقتصاد جهان، بیش از پیش تقویت کند.
البته این جهش فواره‌ای با امضای تمدید لغو تحریم‌ها توسط کاخ سفید فرو خواهد نشست ولی با توجه به ایفای نقش متغیرهای بین‌المللی متعدد در بازار نفت، به نظر می‌رسد که تنش‌های منطقه‌ای و اختلافات سیاسی بین کشورها از یک سو و رشد تقاضای جهانی همزمان با کنترل عرضه، کاهش ذخایر جهانی و حرکت به سوی رفع مازاد عرضه از سوی دیگر، همگی دست به دست هم داده‌اند و مقارن با یکدیگر قیمت‌ها را به سمت قله‌های بالاتر می‌راند. شاید دور از نظر نباشد که نفت را برای یک دوره هرچند کوتاه در بازه 65 تا 75 دلار ببینیم.
