علی مرتضوی تحلیلگر شرکت بینالمللی الپری
بررسی عوامل موثر بر افزایش نفت در آخرین هفته سال 2017 را میتوان به شرح زیر بر شمرد:
انفجار در لیبی
نظامیان مسلح، عصر دیروز یکی از خطوط مهم انتقال نفت لیبی را منفجر کردند. به گفته شرکت نفت لیبی آسیب در این خط لوله، روزانه بین 70 تا 100 هزار بشکه از میزان عرضه نفت در این کشور میکاهد. این خطوط، نفت استخراجی لیبی را برای بارگیری نفتکشها به بندر سیدر منتقل میکند. بندر سیدر مهمترین منطقه ذخیره و صادرات نفت لیبی است و ظرفیتی در حدود 400 هزار بشکه در روز دارد. اگرچه ساعتی طول کشید تا این خبر توسط نیروهای نظامیو دست اندرکاران دولت لیبی تایید شود، با این حال بازارها با انتشار نخستین تصاویر و عکسها از دود غلیظ ناشی از انفجار واکنش نشان دادند. مدیریت این خط لوله با یک شرکت لیبیایی به نام واها است که بطور مشترک با کمپانیهای نفتی هس، ماراتون و کونوکوفیلیپس آن را اداره میکند. مدیرعامل شرکت واها ماه گذشته به رویترز گفته بود که روزانه 260 هزار بشکه نفت از طریق این خطوط انتقالی، نفت به بندر سیدِر منتقل میکنند. با وجود اینکه بدلیل درگیریهای داخلی محاسبه دقیق دشوار است ولی برآوردها نشان میدهد که در آفریقای شمالی میزان تولید روزانه نفت به 1 میلیون بشکه میرسد، به همین دلیل وقوع نا آرامیهای نظامیو سیاسی نظیر انفجار دیروز توجه بازار را به سرعت جلب میکند.
توازن بازار زودتر از گمانه زنیها
از طرفی خبر دیگری که موجب شد تا هفته خوب پس از کریسمس برای نفت کامل شود مربوط به اوپک است. در حالی که برخی شایعات در خصوص تقویت احتمال خروج برخی کشورهای بزرگ از توافق فریز نفتی شنیده میشد، مقامات اوپک بار دیگر بر ادامه این توافق تا حصول نتیجه تاکید کردند. در آخرین نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت در وین، عنوان شده بود که هدف از کاهش تولید، تلاش برای از میان رفتن مازاد عرضه و برگرداندن توازن عرضه و تقاضا به بازار است. در همین راستا وزیر نفت عراق در تازهترین اظهارات خود روز دوشنبه بیان داشت که بر اساس محاسبات جدید اوپک مازاد عرضه در سه ماهه نخست سال 2018 میلادی از میان خواهد رفت در حالی که پیشتر اعلام شده بود، اوپک برنامه خود را بر پایه رفع مازاد عرضه تا پایان سال 2018 تدوین کرده است. رسیدن بازار به توازن عرضه و تقاضا آن هم زودتر از آنچه که قبلاً اعلام شده بود علاوه بر اینکه مهر صحت بر سیاستگذاریهای اوپک و هم پیمانانش در بازار پر تلاطم نفت تلقی میگردد، امیدواریها برای کاهش بیشتر ذخایر را نیز در پی دارد.
توقف رشد تولید نفت در آمریکا
دادههای تازهترین گزارش موسسه نفت آمریکا در خصوص میزان تغییرات موجودی تجاری و ذخایر نفتیِ این کشور امروز چهارشنبه منتشر میشود. بر اساس پیش بینیهای صورت گرفته انتظار میرود که با تعدیل موجودیها شاهد کاهش سرعت رشد تولید باشیم. در صورتی که کاهش ذخایر از میزان پیش بینیها بیشتر باشد اثر مثبتی بر قیمت خواهد داشت. همچنین گزارش موسسه بیکر هیوز کماکان موید این است که تعداد تجهیزات جدید نفتی افزوده نشده است و همچنان در تعداد 474 دکل ثابت است. این دومین هفته پیاپی است که میزان تجهیزات نفتی ربای دکلهای جدید در آمریکا افزایش نداشته و همین امر سرمایه گذاران را امیدوار کرده است که رالی قیمت نفت موجب ورود انفجاری تولیدکنندگان شیل و رشد ناگهانی تولید نفت نخواهد شد. بر همین اساس بیشتر از قبل میشود به کامیابی اوپک در رسیدن به هدفش امید داشت.
بازار 2018 در ید قدرت اوپک
در مجموع این عوامل موجب شد تا قیمت نفت وست تگزاس در بازار آتی نیویورک در آستانه شکستن رکورد دوسال و نیم اخیر خود قرار بگیرد و در فاصله چند سنتی از 60 دلار بایستد. این در حالی است که بدلیل در پیش بودن سال نو میلادی از حجم معاملات در بازارهای جهانی کاسته شده است. بررسی معاملات در بازار آتی لندن نشان میدهد که تعطیلات موجب شده تا حجم معاملات به کمتر از یک سوم کاهش یابد. تعداد قراردادهای امروز بازار لندن 72 هزار قرارداد بوده در حالی که در روزهای عادی این رقم در حدود بیش از 250 هزار فقره قرارداد است. با این وجود کماکان قیمتها رشد خوبی کردهاند، اگرچه که در ابتدای بازار چهارشنبه شاهد افت چند سنتی قیمت بودیم ولی هنوز نماگرهای قیمت نشان از رشد هفتگی مطلوبی دارند. آخرین قیمت بازار حاکی از آن است که قیمت برنت بطور هفتگی رشد بیش از 1.7 دلاری را تجربه میکند و نفت وست تگزاس نیز نسبت به ابتدای هفته بیش از 1.5 دلار جهش داشته است. البته باید توجه داشت که خطوط انتقال فورتیس در دریای شمال کار خود را از سر گرفته اند و همین امر با برگرداندن عرضه از دست رفته، رالی نفت را تا حدودی محدود میکند. ولی از طرف دیگر باید به قدیمی بودن این خطوط نیز توجه کرد که ممکن است بار دیگر دردسر ساز شود و توقفهای دیگری را بدنبال داشته باشد. گذشته از این رشد نفت سبک آمریکا تا 60 دلار بسیاری از سرمایه گذاران را به شناسایی سود وا میدارد و این امر میتواند بازار را با فشار فروش مواجه کند ولی برای این موضوع بهتر است تا برگشت حجم معاملات به روال روزهای عادی صبر کنیم.
در حالی که تنها دو روز کاری دیگر در سال 2017 میلادی باقی مانده میتوان گفت که نفت سال خوبی را تجربه کرده است. نفت برنت در طول سال جاری میلادی 17 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده و نفت وست تگزاس اینترمدیت نیز در طول امسال با 11 درصد رشد قیمتی روبرو بوده که رکورد خوشحال کنندهای برای سرمایهگذاران طلای سیاه به شمار میرود.