رویترز/راسل: زغال سنگ که در 11 نوامبر به اوج 10 ساله، یعنی 109/7 دلار به ازای هر تن رسیده بود، اکنون در محدوده 100 دلاری نوسان میکند. این ماده معدنی از ابتدای 2016 و در اوج قیمتی خود بازدهی 131 درصدی را به ثبت رسانده است.
بد نیست این رالی پرشتاب را با دو جهش قبلی زغال سنگ، یک بار در فاصله نوامبر 2006 تا جولای 2008 (جهش 372 درصدی قیمت و رسیدن به رکورد تاریخی 194/8 دلار بر تن) و یک بار در فاصله مارس 2009 تا ژانویه 2011 (جهش 126 درصدی و رسیدن به قیمت 136/3 دلار بر تن) مقایسه کرد. در اوجگیری نخست با رکود اقتصاد جهانی (2008) قیمت زغال سنگ با ریزش 69 درصدی در مارس 2009 به 60 دلار بر تن رسید. پس از دوره دوم صعود نیز قیمتها 65 درصد نسبت به اوج خود کاهش یافت و در ژانویه امسال به 47/4 دلار بر تن رسید.
تاریخ تکرار نمیشود؟
بنابراین، اگر قرار باشد این بار نیز مشابه دورههای رکودی پیشین قیمتها اصلاح شوند، زغالسنگ باید بیش از 60 درصد کاهش یابد. اما باید در نظر داشت که شرایط کاملا تغییر کرده است. در فاصله 2006 تا 2008، امیدواری به افزایش تقاضای چین قیمت زغال سنگ را همگام با سایر کالاها رشد داد. اما به دنبال رکود جهانی این امیدها بر باد رفت. در دوره دوم (2009 تا 2011) نیز افزایش مصارف چین و ناهماهنگی عرضه با تقاضا موجب رشد قیمتها شدند. اما در ادامه با افزایش بیش از اندازه عرضه نسبت به تقاضا، حدود پنج سال رکود در این بازار را شاهد بودیم.
در شرایط کنونی اما، رشد قیمتها به علت محدودیتهای تولید در چین رخ داده است. جایی که پکن تصمیم گرفته تعداد روزهای کاری معادن زغال سنگ را 330 روز در سال به 276 روز کاهش دهد. این موضوع تولیدات چین را 11 درصد در 10 ماه نخست 2016 نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داد. در ادامه با جهش قیمتها، دولت چین بخشی از این محدودیتها را برداشت تا عرضه افزایش یابد. اما این رشد عرضه به حدی نیست که سقوط قیمتها را رقم بزند. همچنین، ظرفیت خالی معادن برای تولید بیشتر کاهش یافته، زیرا در دوره پنجساله رکود قبل از 2016، عمده معادن سعی کردند بیشترین بهرهوری را از معادن خود داشته باشند.
هر دو مورد نشان میدهد ریزش قیمتها نمیتواند با شتاب زیادی صورت گیرد. هرچند هنوز برای تعیین مقصد قیمت تعادلی راه زیادی در پیش است، اما رقمی بین 60 تا 100 دلار را میتوان برای قیمت تعادلی زغال سنگ مد نظر گرفت.