صنعتی بهشهر بر اساس عملکرد منتهی به خرداد 96 موفق به پوشش 60 درصدی از مبلغ فروش (بدون احتساب دانه‌های روغنی) شده است. با این حال نکته‌ای که باید در بررسی عملکرد ماهانه این شرکت به آن توجه کرد عدم انعکاس تخفیفات در بخش فروش محصولات است. بررسی صورت عملکرد سه‌ماه واقعی و عملکرد ماهانه حاکی از این موضوع است که شرکت تخفیفاتی در بازه 300 تا 400 تومانی را به ازای هر کیلو به مشتریان خود به منظور حفظ سهم از بازار ارائه می‌دهد. بر این اساس میزان پوشش مبالغ این شرکت در نیمه نخست سال مالی بر اساس عملکرد خرداد معادل 48 درصد بوده است. از نظر مقداری نیز این شرکت موفق به پوشش حدود 48 درصدی فروش روغن نباتی از ابتدای سال مالی (از ابتدای دی) تا پایان خرداد شده است. حدود 245 هزار تن روغن نباتی در نیمه نخست سال مالی با نرخ اسمی حدود 4900 تومان به فروش رسیده است. در صورتی‌که تخفیفات مطابق با دوره‌های قبل لحاظ شود مبلغ فروش واقعی شرکت در فصل بهار به حدود 535 میلیارد تومان می‌رسد.
نقش پررنگ روغن خام در بهای تمام‌شده
در بخش بهای تمام‌شده فروش صنعتی بهشهر مواد اولیه نقش اساسی را ایفا می‌کند. در سال گذشته حدود 78 درصد از بهای تمام‌شده تولید به خرید روغن خام اختصاص داشته است. نکته‌ای که در این میان باید به آن توجه شود خرید دانه‌های روغنی است که به منظور استفاده از تخفیفات تعرفه‌ای روی واردات روغن خام شرکت را ملزم به خرید و فروش آن کرده است. این موضوع باعث می‌شود که شرکت توانایی واردات روغن پالم با تعرفه 26 درصد و روغن‌های آفتاب‌گردان و سویا با تعرفه 10 درصد را داشته باشد.
اطلاعات موجود حاکی از این است که شرکت در بهار با رشد مبالغ خرید مواد اولیه در مقایسه با پیشبینی‌های خود مواجه شود (رشد قیمت روغن خام در زمستان و دوره گردش کالای حدود 3 ماه). این موضوع بر سود محقق شده در فصل بهار فشار وارد می‌کند. با این حال افت قیمت نسبی که روغن خام در بهار تجربه کرد می‌تواند اثر منفی رشد بهای تمام‌شده در عملکرد سه‌ماه دوم را در ادامه سال مالی جبران کند. از طرفی میزان ضایعات در نظر گرفته شده در مصارف روغن خام نیز در مقایسه با حالت معمول کار شرکت کمتر است. به نظر می‌رسد با احتساب موارد مختلف در بخش فروش و بهای تمام‌شده و با فرض تحقق سایر سرفصل‌های مالی برای فصل بهار این شرکت موفق به پوشش حدود 40 تا 45 درصد سود عملیاتی شود. در این میان بررسی‌های کلی از سایر سرفصل‌ها از پوشش سود خالص در حالت مشابه نسبت به آخرین پیشبینی شرکت حکایت دارد.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد خرید و فروش دانه‌های روغنی است که می‌تواند در سرفصل‌های درآمدی و هزینه‌ای شرکت اثرگذار باشد.
حصول پیشبینی‌ها در «غبشهر»
بررسی‌ها از صورت‌های مالی صنعتی بهشهر به تحقق احتمالی سودآوری این شرکت تا پایان سال جاری اشاره دارد. البته در این میان موانعی نیز در تحقق سود پیشبینی‌شده این شرکت در سال مالی جاری مشاهده می‌شود. در این خصوص پایین‌تر بودن میزان ضایعات در مقایسه با عملکرد سال‌های گذشته شرکت و نوسانات احتمالی بازار جهانی روغن خام از مواردی است که بر سودآوری «غبشهر» در سال مالی جاری فشار وارد کند.
مسیر تعدیل مثبت
در این شرایط به نظر می‌رسد تنها راه تعدیل مثبت غبشهر رشد نرخ فروش محصولات این شرکت است. همان‌طور که اشاره شد شرکت‌های روغنی و صنعتی بهشهر برای حفظ سهم از بازار تخفیفاتی را روی محصولات لحاظ می‌کنند. در این میان اخبار به احتمال موافقت با رشد نرخ مصوب روغن نباتی اشاره دارد. اما همان‌طور که «دنیای بورس» پیش از این به آن اشاره کرد در صورت موافقت با این طرح نیز همچنان مسیر دشواری برای مشاهده اثرات رشد نرخ در صورت‌های مالی روغنی‌ها وجود دارد. البته رشد نرخ مصوب و هماهنگی تولیدکنندگان روغن می‌تواند میانگین نرخ فروش کنونی روغن نباتی را نسبت به شرایط کنونی افزایش دهد. به این ترتیب کاهش میزان تخفیفات در بخش فروش می‌تواند در رشد سودآوری شرکت‌های روغنی اثرگذار باشد.
در صورتی‌که میزان تخفیفات فروش «غبشهر» کاهش یابد و با فرض ثبات سایر سرفصل‌های مالی می‌توان انتظار رشد قابل توجه سودآوری شرکت‌های روغنی را داشت. در این خصوص با سرمایه 300 میلیارد تومان «غبشهر» نصف شدن میزان تخفیفات می‌تواند سود هر سهم این شرکت را تا 15 تومان برای سال جاری رشد دهد. پیشبینی سود هر سهم «غبشهر» در سال مالی جاری 582 ریال است و این سهم در شرایط کنونی با نسبت 4.8 در حال معامله است. برای افزایش تقاضا در این سهم به نظر می‌رسد علاوه بر تصویب افزایش نرخ باید در انتظار تحولات بازار روغن خوراکی در کشور نیز بود که ممکن است اثر تدریجی این تحولات در سال مالی جاری مشاهده نشود.
از سوی دیگر همان‌طور که رشد اندک نرخ فروش می‌تواند اثر مثبت قابل توجهی بر سودآوری «غبشهر» داشته باشد به نوسانات بازار جهانی روغن خام نیز باید توجه کرد. افزایش 5 درصدی میانگین قیمتی واردات روغن آزاد می‌تواند سود خالص هر سهم این شرکت را تا 15 تومان کاهش دهد. در این میان نوسانات نرخ ارز مبادله‌ای نیز اثر محسوسی بر سودآوری این شرکت خواهد داشت. یکی از ریسک‌های مهم این شرکت نیز در میان‌مدت یکسان‌سازی نرخ ارز بوده که به تبع آن نرخ تسعیر واردات مواد اولیه شرکت رشد خواهد کرد. البته اثر رشد نرخ ارز مبادله‌ای بر این صنعت با توجه به تخفیفات کنونی نیاز به بررسی‌ها دقیق‌تری دارد و نمی‌توان اثر رشد نرخ ارز مبادله‌ای را به تنهایی در صورت‌های مالی این شرکت در نظر گرفت.
