تجهیزات بخش سختافزار و فناوری اطلاعات و ارتباطات که مشمول صنعت پرداخت نیز میشود در گذشته از اولویت تخصیص ارز مبادلهای برخوردار نبود و اکنون با تکنرخی شدن نرخ ارز تکلیف فعالان صنعت پرداخت برای واردات بهمنظور نوسازی و تجهیز شبکه ازجمله کارتخوانهای فروشگاهی مشخص نشد.
البته فعالان این بخش درخواستهای خود را از طریق سامانه نیما ثبت و منتظر تخصیص ارز برای واردات تجهیزات موردنیاز هستند.
ارز دستگاههای پوز
مدیرعامل به پرداخت ملت در گفتوگو با «ایبِنا» درباره وضعیت واردات دستگاههای POS با وجود عدم تخصیص ارز برای واردات شرکتهای سختافزاری و پرداخت الکترونیک تصریح میکند: شرکتهای پرداخت الکترونیک مانند شرکتهای واردکننده تجهیزات سختافزاری همچنان منتظر اعلام اولویت دستهبندی کالایی یا تخصیص ارز هستند تا بتوانند نسبت به واردات و ثبت سفارش اقدام کنند.
به گفته محمدعلی ترابیان به پرداخت ملت برای توسعه بازار در سال جاری نصب ۱۲۰ هزار دستگاه POS جدید و تعویض ۲۰ هزار دستگاه پایانه فروش را در دستور کار دارد و امیدوار است بتوان این دستگاهها را با قیمت مناسب وارد و در بازار عرضه کند.
ارز کارتخوانهای فروشگاهی
مهدی شهیدی؛ قائممقام مدیرعامل آسان پرداخت نیز در این باره میگوید: درخواست تخصیص ارز بهمنظور واردات پوز را بهتازگی در سامانه نیما ثبت کردهایم و منتظر تخصیص ارز هستیم.
ثبت درخواست ارزی
فرامرز صادقی؛ مدیرعامل کارت اعتباری ایران کیش نیز در خصوص تخصیص ارز بهمنظور واردات کارتخوانهای فروشگاهی و تجهیزات موردنیاز صنعت پرداخت، عنوان میکند: تا امروز ارزی بهمنظور واردات دستگاههای کارتخوان فروشگاهی تخصیص نیافته و بنا بر اظهارات مقامهای مسئول تمامی درخواست باید در سامانه نیما ثبت شود تا قیمت ارز برای واردات تعیین و پسازآن تخصیص ارز صورت گیرد.
سازوکار سامانه نیما
بهصورت کلی فرآیند تامین ارز موردنیاز واردکنندگان کالا و متقاضیان ارز به دو روش صورت میپذیرد. یکی از روشهای موردنظر از طریق بانکی است که واردکننده ثبت سفارش را انجام میدهد و بانک مرکزی از طریق پرتال ارزی، ارز را تامین میکند و از طریق روابط بین کارگزاری بانکهای ایران و سایر کشورها، پرداختها به فروشندگان خارجی صورت میپذیرد.
شیوهی دیگر، تامین ارز غیربانکی است که در آن سیستم بانکی دخالت ندارد و صرافیها بهعنوان مهرهی اصلی در تبادل پول ایفای نقش میکنند. بانک مرکزی روش غیربانکی برای تامین و انتقال ارز را نتیجه تحریمهای بانکی اعلام کرده است.
از اینرو متقاضیان خرید ارز به طریق غیربانکی میتوانند با استفاده از سامانهی نیما اقدام به ثبت درخواست کنند و سپس در صورت پیشنهاد از سوی صرافیها برای ارایهی خدمات، گزینههای موجود را مشاهده و از بین پیشنهادهای ارایهشده، مورد مطلوب را انتخاب کنند.
بلاتکلیفی واردکنندگان
محمودرضا قلی؛ مدیرعامل تجارت الکترونیک پاسارگاد نیز در خصوص واردات تجهیزات و کارتخوانهای فروشگاهی میگوید: واردکنندگان کارتخوانهای فروشگاهی میگویند تاکنون تخصیص ارزی در این بخش صورت نگرفته است.
البته بنا بر اظهارات مسئولان دولتی تخصیص ارز به تمام گروهها برای واردات صورت میگیرد ولی تاکنون در این شرکت محمولهای برای واردات با دلار ۴۲۰۰ تومانی ثبت سفارش نشده است ازاینرو فعالان این بخش در بلاتکلیفی برای تجهیز و نوسازی شبکه پرداخت خود در بانکها و شرکتها مواجه هستند.
رییس کمیسیون سختافزار سازمان نظام صنفی رایانهای نیز چندی پیش با اشاره به اینکه در سالهای گذشته بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات از اولویت ارز مبادلهای برخوردار نبوده، تصریح کرد: سیاستهای دولت در گذشته در تخصیص ارز دولتی اشتباه بوده است و در شرایط کنونی که برای هر نوع نیاز وارداتی دلار با قیمت دولتی یعنی ۴۲۰۰ تومان اختصاص پیدا میکند، بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات هنوز بدون سهم باقیمانده است.
فرجام تخصیص ارز برای واردات POS
معاون توسعه کسبوکار پرداخت الکترونیک سداد در پاسخ به این پرسش که تخصیص ارز به واردات کارتخوانهای فروشگاهی نیز تعلق میگیرد، تاکید کرد: صنعت پرداخت درگذشته نیز بهمنظور واردات کارتخوانهای فروشگاهی از ارز مبادلهای بهرهمند نبود و در حال حاضر نیز تکلیف فعالان صنعت پرداخت در خصوص واردات تجهیزات مشخص نیست.
به گفته امیر حسین داوودیان درخواستها بهمنظور واردات تجهیزات صنعت پرداخت باید در سامانه نیما ثبت شود ولی تاکنون خبر موثقی که تخصیص ارز شامل این بخش نیز میشود از مراجع رسمی شنیده نشده است.
پرداخت الکترونیک سداد در مقطع فعلی نیازهای خود در تامین کارتخوانهای فروشگاهی را از تولیدات داخل کشور فراهم میکند، ولی قطعات کارتخوانهای فروشگاهی تولید شده در کشور نیز از خارج فراهم میشود، ازاینرو یک بلاتکلیفی در این بخش در خصوص واردات وجود دارد.
ارز تجهیزات پرداخت
کریم خمسه؛ رییس هیات مدیره پرداخت نوین آرین در خصوص تخصیص ارز بهمنظور واردات دستگاههای کارتخوان فروشگاهی نیز میگوید: خبرها حاکی از این است که دلار ۴۲۰۰ تومانی به واردات پوز نیز تعلق میگیرد ولی تاکنون تخصیص ارز در این بخش صورت نگرفته است. ازاینرو این روند مستلزم گذشت زمان بهمنظور مشخص شدن زوایای آن است.
فرجام ارز واردکنندگان پوز
مدیرعامل پرداخت الکترونیک سامان نیز در خصوص تخصیص ارز به واردات کارتخوانهای فروشگاهی تاکید دارد: این شرکت بهصورت مستقیم اقدام به واردات پوز نمیکند؛ اما شرکتهایی که مجموعه سپ از آنها کارتخوانهای فروشگاهی خریداری میکند، تاکنون موفق به تخصیص ارز برای واردات نشدهاند.
ابراهیم حسینی نژاد در پاسخ به این پرسش که اطلاعی در خصوص تخصیص ارز به واردات کارتخوانهای فروشگاهی دارید یا خیر؟ عنوان میکند: هنوز نمیشود در این مورد قضاوت کرد ولی تاکنون جواب مثبتی به واردکنندگانی که با این شرکت همکاری میکنند داده نشده است و نظر نهایی در این خصوص هنوز مشخص نیست.
به گفته کارشناسان، با تکنرخی شدن نرخ ارز و راهاندازی سامانه نیما تمام اصناف بهمنظور تخصیص ارز باید درخواستهای خود را در سامانه نیما ثبت کنند. البته هنوز مشخص نیست به واردات تجهیزات شبکه بانکی و پرداخت تخصیص ارز صورت میگیرد یا خیر.
همچنین مشخص نیست که تخصیص ارز برای تمام کالاها با همان نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی است یا برای کالاهایی که از اولویت برخوردار نیستند نرخها متفاوت خواهد بود.
البته این تغییرات درنهایت منجر به کاهش واردات در صنعت پرداخت و شبکه بانکی خواهد شد زیرا تنها کالاهایی که از اولویت برخوردار هستند از تخصیص ارز برخوردار میشوند. البته این موضوع علاوه بر تأثیرات منفی که دارد شاید منجر به کاهش پوزهای کم تراکنش در صنعت پرداخت شود.
تلاطم بازار ارز در اوایل سال ۹۷ منجر به تصمیم دولت بر اجرای سیاست یکسانسازی نرخ ارز شد. ازاینرو با مصوبه دولت نرخ دلار از ۲۱ فروردینماه بر رقم ۴۲۰۰ تومان ثابت و مبادله دلار با غیرازاین نرخ، بهمنزله قاچاق محسوب شد.
بر اساس این مصوبه تمام فعالان اقتصادی و تمامی گروههایی که پیشازاین از ارز مبادلهای استفاده میکردند و همچنین تمامی کسانی که از بازار آزاد ارز موردنیاز خود را تامین میکردند، درمجموع باید دلار را بهطور یکسان با نرخ ٤٢٠٠ از طریق صرافیها و بانکها و درمجموع کانالهای توزیعکننده ارز دریافت کنند.
بانک مرکزی نیز باهدف تسهیل تامین ارز و ایجاد فضای امن برای خریداران و فروشندگان، از سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) که از ۲۸ بهمنماه سال گذشته فعالیت آزمایشی خود را آغاز کرده بود بهصورت رسمی در سوم اردیبهشتماه سال ۹۷ رونمایی کرد.
با راهاندازی سامانه نیما هیچ واردات رسمی و قانونی بدون رصد و تایید بانک مرکزی قابل انجام نیست و تمام مراحل خرید یا فروش ارز برای کالاهای وارداتی یا عرضه ارز صادراتی از طریق این سامانه انجام میشود.