شرکت معدنی املاح ایران 80 درصد از سولفات سدیم مصرفی کشور را تولید می‌کند. به گفته علی اکبر ساداتی، مدیرعامل این شرکت تالاب میغان اراک بزرگترین منبع سولفات سدیم در کشور است که صرفه اقتصادی برای برداشت مستقیم از آن وجود دارد. سولفات سدیم به عنوان یکی از مواد اولیه اصلی تولید پودرهای شوینده مورد استفاده است. به گفته علی اکبر ساداتی، مدیرعامل این مجتمع حدود 40 درصد از ترکیب پودرهای شوینده از سولفات سدیم تشکیل شده است. وی در ادامه افزود: با توجه به تولید حدود 180 هزار تنی این محصول در معدنی املاح ایران، این شرکت حدود 80 درصد از مواد اولیه مورد نیاز تولید پودرهای شوینده کشور را تولید می‌کند.
در کنار سولفات سدیم به عنوان محصول اصلی، نمک نیز محصول جانبی تولید این شرکت است. حدود 14 درصد از درآمد عملیاتی این شرکت در سال گذشته به فروش داخلی و صادراتی نمک اختصاص داشته است. در سال گذشته در مجمع این شرکت موفق به ثبت فروش بیش از 98 میلیارد تومانی شده که حدود 85 میلیارد تومان از این درآمد به فروش بیش از 185 هزار تن سولفات سدیم اختصاص داشته است.
طرح‌های توسعه آتی
«شاملا» با توجه به نوع محصول و همچنین بازار هدف فروش محصولات چندان در فروش محصولات خود با مشکل مواجه نیست. البته این موضوع با توجه به شرایط کنونی قابل توجیه است. حاشیه سود ناخالص این شرکت در سال گذشته حدود 52 درصد بود، همچنین حاشیه سود خالص این شرکت نزدیک به 40 درصد بود. این موضوع به وضعیت بنیادی مناسب این شرکت اشاره دارد اما آن‌چه مشخص است روند کم‌نوسان سودآوری یک شرکت چندان برای سرمایه‌گذاران بورسی دندان‌گیر نیست (در سال‌های اخیر بازده نوسانی قیمت چندان بالا نبوده و به نظر می‌رسد خریداران این سهم بیشتر این سهم را با هدف نگه داشتن طولانی و استفاده از سود مجمع در سبد خود دارند).
«شاملا» در سال مالی 94 موفق به شناسایی سود خالص 40 میلیارد تومانی شده بود که در سال گذشته میزان سود خالص به 39 میلیارد تومان رسید. نوسانات تولید و فروش در کنار نرخ فروش سولفات سدیم بر سودآوری شرکت بسیار اثرگذار خواهد بود. البته نکته‌ای که مدیرعامل در مجمع به آن اشاره کرد تغییر دستورالعمل شناسایی هزینه استهلاک بر اساس قانون جدید بود که منجر به افزایش هزینه استهلاک و کاهش سود محقق‌شده در سال گذشته نسبت به آخرین پیشبینی شد. ریسک تک‌محصولی بودن و عدم توجه به طرح‌های توسعه می‌تواند در میان‌مدت به سودآوری شرکت ضربه وارد کند.
به نظر می‌رسد این موضوع بوده که مدیران شرکت را به برنامه‌های جدید برای افزایش سودآوری سوق داده است. در این مجمع به سه طرح در دست اقدام این شرکت شامل تولید سالیانه 40 هزار تن سولفات پتاسیم، تولید 15 هزار تن کلسیم گرانوله و همچنین تولید 30 هزار تن اسید سولفوریک اشاره شد. سولفات پتاسیم به عنوان کود شیمیایی در زمین‌های کشاورزی استفاده می‌شود. طرح دوم تولید کلرور کلسیم گرانوله بوده که برای حفاری چاه‌های نفت کاربرد دارد. اسید سولفوریک نیز به عنوان ماده اولیه تولید سولفات پتاسیم استفاده می‌شود. در این میان نکته‌ای که باید به آن توجه کرد مواد اولیه تولید سولفات پتاسیم است که باید از طریق واردات تامین شود. بر این اساس به نظر می‌رسد که این شرکت قصد دارد پتاسیم کلرید را از منابع خارجی تامین کرده و در ترکیب با اسید سولفوریک تولیدی در طرح سوم، سولفات پتاسیم تولید کند. نرخ‌های فروش این محصول و همچنین وابستگی به واردات مواد اولیه از ریسک‌های سودآوری این طرح خواهد بود.
تلاش ناکام برای افزایش ظرفیت محصول جذاب
مدیرعامل در این میان به توانایی تغییر محصول نهایی طرح تولید 40 هزار سولفات پتاسیم به سولفات سدیم اشاره کرد. با این حال نکته‌ای که باید به آن توجه کرد عدم مشکل در راه‌اندازی طرح جدید افزایش ظرفیت تولید سودلفات سدیم است. در این خصوص در حالی‌که «شاملا» توانایی فروش محصول کنونی را با مقادیر بسیار بالاتر چه در بازار داخل یا از طریق صادرات دارا است اما امکان راه‌اندازی افزایش ظرفیت این محصول وجود ندارد. سازمان حفاظت از محیط زیست مانع اصلی اخذ مجوز عنوان شده است. مدیرعامل در این مجمع به اعتراض شرکت نسبت به ایرادات بی‌دلیل محیط زیست اشاره کرد که بر این اساس اجازه راه‌اندازی طرح جدید وجود ندارد. بر این اساس به پیگیری این موضوع با نامه‌نگاری به نهاد ریاست جمهوری اشاره شد.
برنامه‌های «شاملا» در محصول جانبی
دو واحد نمک این شرکت ظرفیت 65 هزار تنی تولید نمک را دارا است. در این میان سال گذشته بیش از 52 هزار تن از این محصول در این شرکت تولید شد. مدیرعامل به راه‌اندازی عملی و اخذ مجوز‌های لازم بهداشتی تولید نمک خوراکی از شهریور سال گذشته اشاره کرد. در این میان به امکان افزایش بیش از ظرفیت این محصول نیز اشاره شد. علاوه بر این مدیران این شرکت به برنامه برای تولید نمک مورد نیاز برای حفاری چاه نفت اشاره کرد. با توجه به شرایط استخراج نفت در منطقه این محصول می‌تواند با تقاضای خوبی مواجه شود.
معدن با ذخیره 600 هزار تنی ماده معدنی در 30 کیلومتری کارخانه و ارزیابی برداشت از این کارخانه نیز مورد توجه بود. ماده معدنی حاوی سولفات سدیم در این معدن به صورت سنگ بوده و با تالاب میغان که به صورت خاک برداشت میشد متفاوت است. بر این اساس این شرکت برای برداشت از این معدن علاوه بر هزینه‌های که در میغان انجام می‌داده و باید هزینه استخراج (مواردی مانند انفجار و تلاش برای جدا کردن سنگ‌های معدن) و همچنین پودر کردن سنگ‌ها را تقبل کند.
